Posts

Showing posts from November, 2022

डॉ नागनाथ कोत्तपल्ले परिवर्तनवादी लेखक

Image
 #डॉनागनाथकोत्तापल्ले : पुरोगामी , परिवर्तनवादी सामाजिक जाणिवेचे  लेखक - समीक्षक यांना  विनम्रपणे भावपूर्ण श्रद्धांजली... मराठी साहित्य नि सारस्वतात 1960 नंतरच्या काळातील महत्त्वाचे मराठी साहित्यिक. कविता, कथा, दीर्घकथा, कादंबरी, ललित गद्य आणि समीक्षा अशा विविध वाङ्मयप्रकारांत दर्जेदार वाङ्मयनिर्मिती करणार्‍या प्रा डॉ नागनाथ कोत्तापल्ले यांचं आज पुण्यातील दीनानाथ रुग्णालयात दुपारी निधन  झाल्याची बातमी मी आज बिलोली येथे असताना समाज माध्यमातून कळली ... तशी ही बातमी खरी नसवी मनोमन वाटत असल्यानं पुण्यातील साहित्यिक वर्तुळातील मित्रांना फोन करून कन्फर्म केलं असता ही बातमी खरी असल्याचं स्पष्ट झालं ... काल  त्यांच्या चिरंजीवणी सरांची प्रकृती गंभीर असल्याचं साहितलं होतं पण सर खूप लढवय्या असल्यानं बाहेर येतील असंही वाटतं होतं पण ही आशा फोल ठरली...  सरांचं महाविद्यालयीन शिक्षण नांदेड जिल्ह्यातील  देगलूर येथे झालं होतं ... तर  पदव्युत्तर शिक्षण औरंगाबाद येथील पूर्वीचं मराठवाडा विद्यापीठ नि आताचं डॉ बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठात झालं होतं ...  ...

डॉ रावसाहेब कसबे

 प्रसिद्ध विचारवंत प्रा .डॉ . रावसाहेब कसबे यांना वाढदिवसाच्या मनःपूर्वक शुभेच्छा  प्रज्ञावन्त विरवंत : #डॉरावसाहेबकसबे प्रज्ञावंत विचारवंत नि महाराष्ट्र साहित्य परिषदेचे अध्यक्ष प्रा .डॉ. रावसाहेब कसबे सर यांचा जन्म औरंगपूर ( ता.अकोले जि.अहमदनगर )12 नोव्हेंबर 1944 येथे झाला... त्यांच्या  वडिलांचे नाव  राणोजी तर  आईचं दगडाबाई ... वडील गावातील एक प्रतिष्ठित अलेले राणोजी हे गवंडी काम करतं ...  त्यांना गावातील  अस्पृश्य नि स्पृश्य वस्तीतील स्त्री-पुरुष त्यांना मान देतं असतं ...  ते गावातील वादात  निवाडे करत असतं ... गावातील  तंटे सोडवतही त्यांच्या शब्दास मान होता ...  परिणामी गावातील सर्व जाती -- धर्मांचे  लोक त्यांचा आदर करतं ... हे  सगळं असलं तरी अस्पृश्यतेचा मनःस्ताप  राणोजी यांना सहन करावा लागला ... तंटे , वादविवादात जो समाज त्यांच्या शब्दाचा सन्मान करायचा तोच समाज  त्यांना दुरूनच पाणी देत असे ... वेगळ्या ताटात ,वेगळे जेवण वाढत असे ... इतर अस्पृश्य  कुटुंबाप्रमाण राणोजी यांची कौटुंबिक परिस्थिती अत्यंत गरिबी...

संविधानातील वैज्ञानिक दृष्टीकोन

Image
 जागतिक विज्ञान दिन : संविधानातील वैज्ञानिक दृष्टिकोण  कोणासाठी...?  आज 10 नोव्हेंबर अर्थात अनेक दिन विशेष असण्याबरोबर *जागतिक विज्ञान दिन* सुद्धा आहे ... भारतीय संविधानात वैज्ञानिक विचार अंगिकारण्याचा नि तो वाढीस नेण्याची जबाबदारी नागरिकांबरोबरच संविधानिक संस्थावर टाकली आहे ... भारतीय नागरिकांचा विवेक जागृत रहावा ... त्यांनी वैज्ञानिक पद्धतीनं विचार करावा ...अंधभक्तीनं कुठलीही गोष्ट स्वीकारु नये...  कोणतीही गोष्ट घडण्यामागं वैज्ञानिक कारणं असतात ...कारण कारक भाव असतो ...त्यामागची कारणं चिकित्सकपणे शोधण्याचा प्रयत्न करू नये ... अंध श्रद्धांच्या मागं लागून देशाचा नि त्यातील नागरिकांचे कोणत्याही स्वरूपात शोषण होणार नाही याची खबरदारी संविधानिक पदावर बसलेल्या पदाधिकाऱ्यानी घ्यावी असा संविधानातील या तरतुदीचा खरा अर्थ आहे ... पण आज देशात संविधानिक पदावर बसलेले किंवा बसवलेले पदधिकारीच अंधश्रद्धा पसरवण्यात नि वाढवण्यात आघाडीवर असतात ...त्यात संशोधक , वैज्ञानिक , लोकप्रतिनिधी ,मंत्री , प्रशासनातील अधिकारी , न्यायाधीश ,न्यायमूर्ती ,शिक्षक नि प्राध्यापक हे आघाडीवर असतील तर सर्व...

आठवणी फाउंटन पेनच्या

Image
 जागतिकफाउंटन पेन दीनानिमित्त  *आठवणी फाउंटन पेनच्या दरवर्षी नोव्हेंबर महिन्याच्या पहिल्या शुक्रवारी जागतिक शाई पेन दिवस (फाउंटन पेन डे) साजरा केला जातो... आज ही मला फाउंटन पेन अर्थात शाईचा पेन हा माझा आवडता पेन आहे ... शाळा नि महाविद्यालयात  असताना नवीन शाईचा पेन घेणं हा माझा छंद होता ... आजही माझ्या संग्रही काही पेन आहेत ...  औरंगाबादला डॉ बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठात    पदवियोत्तर पदवीच्या शिक्षणासाठी 1988 मध्ये आलो असता औरंगपुऱ्यातील अभय पेन सेंटर हे पेन खरेदीचं ठिकाण झालं ... नवीन पेन आला नि तो माझ्या बजेटमध्ये असला की मी तो पेन घेत असे ...  पेनच्या निफ ,,वेगवेळ्या रंगाच्या शाईच्या दौत माझ्याकडे असतं ...प्रामुख्यानं निळी शाही तर असेच पण काळ्या , हिरव्या , जांभळ्या रंगाच्या दौत ,शाही भरण्यासाठी प्लास्टिक पंप, काही पेन मध्ये शाही भरण्याची व्यवस्था असे ... हल्ली रिफिल नि युज थ्रोच्या पेनमुळे शाही च्या फाउंटन पेनची क्रेज लयास गेली आहे... हाताला नि कपड्यांना शाही लागण्याच्या संकल्पनेतून फाउंटन पेनचं गायब झाल्या ... फाऊंटन पेनच्या खूप आठवणी आह...

संवेदनशील व कणखर राष्ट्रपती के आर नारायणन

Image
 संवेदनशील व कणखर राष्ट्रपती,  के आर नारायणन दिवंगत राष्ट्रपती के .आर . नारायणन हे देशाच्या एकूण राष्ट्रपतीत उच्च शिक्षित आणि तितकेच विद्वान , परराष्ट्र विषयातील तज्ज्ञ , विचारवंत राष्ट्रपती होते ... त्यांच्या स्वभावात नि वागणुकीत प्रचंड नम्रता पण तितकीच कणखरपणा होता ... भारतीय संविधान नि त्यातील मूल्यांवर त्यांची केवळ श्रद्धा नव्हती तर ती मूल्य प्रत्यक्षात कृतीत आणणाऱ्या पैकी ते एक राष्ट्रपती होते... भारतरत्न , सावधानकार , विश्वभूषण डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांच्यावर केवळ श्रद्धा नव्हती तर ते त्यांचे खरेखुरे #आयडॉल  होते ...  आदर्श होते ... प्रत्यक्ष भेटून मार्गदर्शन मिळवणाऱ्या काही विद्यार्थ्यांपैकी ते एक होते ...परदेशात उच्च शिक्षण घेऊन देशाची सेवा करणाऱ्यापैकी ते एक होते ...  केरळमधील उझवूर येथे 27 ऑक्टोबर 1920 रोजी जन्म  झालेल्या  नारायणन यांचं  नवी दिल्ली येथे 9 नोव्हेंबर 2005 रोजी निर्वाण झालं ...आज त्यांची #पुण्यतिथी ...त्यांना #विनम्रअभिवादन.... भारताचे दहावे राष्ट्रपती राहिलेले  कोचिरील रामन नारायणन उर्फ के. आर. नारायणन यांची खरी जन्म त...

विवेकवादी डॉ. नरेंद्र दाभोळकर

Image
 #डॉनरेंद्रदाभोळकर यांच्या जयंतीनिमित्त,  त्यांना विनम्र अभिवादन  डॉ. नरेंद्र दाभोळकर हे सामाजिक कार्यकर्ते नि पुरोगामी विचारवंत ... पुरोगामी महाराष्ट्राच्या वैचारिक , परिवर्तनवादी , सामाजिक क्षेत्रातील ते अजातशत्रू ... आयुभर विज्ञानवाद ,विवेकवाद नि समतावादी विचारांचा केवळ आग्रह धरला नाही तर त्यासाठी सक्रिय काम केलं ... अंधश्रद्धा निर्मूलन हे त्यातीलच एक अग्रभागी असलेलं त्यांचं कार्य ... हेच त्यांचं जीवित कार्यही झालं होतं ...पण समाजातील श्रद्धांचा बाजार मांडून त्यावर पोळी भाजणाऱ्यांना हे खटकत होतं ... काहींना हा आपल्या धार्मिक कार्यातील अडथळा वाटु लागला ... लोकांच्या श्रद्धांच्या अडून सर्व प्रकारच्या शोषणाच्या आड  दाभोळकर येतायत असं काहींना वाटतं होतं ...  डॉ. नरेंद्र दाभोलकरांचं  माध्यमिक शिक्षण साताऱ्यातील न्यू इंग्लिश स्कूल शाळेत झालं होतं ... त्यांनी सांगलीतील विलिंग्डन महाविद्यालयात विज्ञान शाखेतील उच्च माध्यमिक शिक्षण पूर्ण केलं होतं ... ते राष्ट्रीय आंतरराष्ट्रीय स्तरावरचे उत्तम कबड्डीपटू म्हणून क्रीडाजगतात प्रसिद्ध होते...  कबड्डीवर उपलब्ध असल...